Tear gas ... back, back !

Vrijdag betekent protesteren in Palestina. Protesteren tegen de inbeslagname van land door het IOF; tegen de vernieling van akkers door kolonisten; tegen de muur die families in Israël en de Westbank van elkaar scheidt. Soms groot, meestal klein, maar zelfs 5 mensen kunnen een teken zijn dat de Palestijnen de huidige situatie nooit zullen aanvaarden.

Een van de plaatsen in de Westbank waar wekelijks de confrontatie wordt aangegaan met het Israëlisch leger, is Bil'in. In dit kleine dorpje tegen de scheidingsmuur verzamelt elke week een kleine menigte internationals en locals om, vergezeld van een bataljon fotografen en camera-mensen, de soldaten te gaan begroeten en hen Palestijnse stenen te schenken. Dit vriendelijk gebaar wordt telkenmale beantwoord met traangas, concussie-granaten en rubberen kogels.

Vóór de aanvang van de manifestatie worden verschillende video-getuigenissen opgenomen door enkele van de aanwezige internationals, waaronder Erlend (Noors, spreek uit "Alan" en onze 3de gitarist). Zijn gesprekspersoon neemt ons mee naar zijn huis om er de verse kogelgaten te tonen. Donderdag laatst werden zijn huis en dat van zijn moeder beschoten door de Israëli's. Verschillende ruiten zijn nog altijd gesneuveld en een van de granaten uit de tuin (ont)siert nu mijn bureau. 's Mans moeder werd bevangen door de rook en het traangas en moest naar het ziekenhuis gebracht worden, meer dan 20 kilometer verderop.


Een ander verhaal neemt ons terug in de tijd naar de laatste zwangerschap van zijn vrouw. Het was in die dagen van de Eerste Intifada en er was een uitgaansverbod van kracht in het dorp. Zijn vrouw was dus verplicht thuis te bevallen, maar tijdens de bevalling deden er zich complicaties voor. De soldaten verboden hem zijn vrouw naar het ziekenhuis te brengen en hun dochtertje stierf enkele uren later bij gebrek aan behandeling.
Net voor we terugkeren, toont hij ons zijn land ... of wat er nog van overschiet. Tot vorig jaar was hij de trotse eigenaar van zo'n 120 dunum. Sindsdien hebben de mustawtenin er hun tafeltjes gedekt, steeds grotere stukken land opetend, zodat er nu nog geen 10 dunum overblijft. Israel, it drinks your milkshake !

Terug aan het vertrekpunt vinden we enkel een punt, de manifestatie is reeds vertrokken. In mijn beste Arabisch vraag ik de lokale hangende jeugd om aanwijzingen en even later halen we de achterhoede van de kolonne reeds in. De harde kern voorin heeft intussen reeds contact gemaakt met de Israëli's aan de andere kant van de fence. In het midden van de groep zijn enkele jongeren uitgewaaierd tussen de olijfbomen aan beide kanten van asfaltlint richting nergens. Slingers worden bovengehaald en de rollen historisch omgedraaid: ditmaal zijn het de Israëli's die Filistijnse stenen te slikken krijgen. De Palestijnse vierkleuren, dapper heen-en weer gezwaaid op enkele meters van de afsluiting, werken als een rode lap op een stier en een luide knal weerklinkt wanneer de eerste concussie-granaten tot ontploffing worden gebracht. Vanuit mijn positie hoog op een laag muurtje heb ik een uitstekend zicht op de ontwikkelingen over de gehele lengte van de weg. Een 15-tal meter van mij explodeert een traangas-granaat aan de voet van een knoestige olijfboom, hem voor even in een witte rookwolk hullend. Ook voorin wordt nu traangas uitgedeeld. Een zachte noordenwind veegt de haast onschuldig ogende pluimpjes zachtjes de vallei in.

Tijdens een kort staakt-het-afvuren-van-granaten-op-ongewapende-burgers grijp ik mijn kans en trek tussen de slingeraars (ok, ongewapend met uitzondering van dit handvol jongeren dan) naar een plek net achter de voorhoede. Het intermezzo is echter van zeer korte duur en al snel zien we 4 witte strepen door de blauwe lucht trekken. In perfecte parabolen duiken de granaten op ons af en we trekken ons hoestend en naar zuivere lucht snakkend terug. Zelfs buiten de direct zichtbare witte rookflarden is een minieme hoeveelheid gas voldoende voor een brandend gevoel in je keel, een stevige loopneus en tranende ogen. Maar we geven nog niet op ! Even goed rochelen, de ogen het traangas laten uitzweten en we zijn weer op weg naar voor - ditmaal met de keffiyeh tot net onder de ogen opgetrokken. Onderweg komen we de professionals terug tegen: met hun gasmaskers hoeven ze zich van niets aan te trekken en blijven ze gewoon zitten.

Gedurende meer dan een halfuur herhaalt hetzelfde spelletje zich - optrekken, tussen de rookpluimen slalommen, terugtrekken, op adem komen en terug naar voor - met het verschil dat de soldaten geen parabolen meer op het blauwe canvas schilderen: de meeste granaten worden nu rechtuit geschoten, waarna ze - witte rook uitbrakend - een paar keer serieus opstuiteren en door de lucht tollen om uiteindelijk tot stilstand te komen tegen een steen of been.
Een ietwat oudere man, gezeten op een steen en gewapend met een videocamera, krijgt een bolvormige, met rubber beklede traangasgranaat in zijn schoot geworpen. Een moderne David zet zoveel kracht achter zijn argumenten dat zijn slinger breekt. Een Israëlisch militair voertuig racet langs de versperring in de richting van de poort. Een manifestant klimt met zijn vlag in een telefoonmast. Een verslaggever met gasmasker op poseert voor mijn lens.

"1 2 3 4 ! Occupation no more !" We trekken weer op en nestelen ons in de betrekkelijke veiligheid van de lijzijde van een muurtje. Aan de overkant van de weg heeft Henri (Frans, Rode Kruis-vrijwilliger in zijn vrije tijd en aspirant-oorlogsjournalist) zich net vóór de steenwerpers geposteerd, tientallen foto's schietend van hun actie. Nog iets verder naar voren staat, eenzaam op 3 lange poten, een videocamera gericht op de soldaten. Alles wordt gefilmd - en dat lijken zij ook te beseffen. Ik probeer ze te bergen - ze blijkt daar te zijn achtergelaten door Maxime (Frans, afgestudeerd rechtenstudent en vader van ons klein katje) - maar elke poging, handen duidelijk opgestoken en mijn opzet aangevend, wordt beantwoord met traangas. Henri is in het bezit van een zeer rudimentair masker en waagt op zijn beurt een poging. Ook hij drijft Israëls gasrekening nog wat op, maar trekt dan een kort spurtje en sleept de camera - met statief - uit de brand.

Onze taxi-chauffeur staat ons reeds op te wachten -ja, wij zijn dat soort luxe-manifestanten - tijd om iedereen bij elkaar te rapen en terug te keren naar Nablus, verrijkt door de getuigenissen en tevreden dat we toch iets hebben kunnen bijdragen.

Bijlagen -
* Arabisch voor op vakantie (6) : zie reacties
* Bil'in zelf over het protest van vorige vrijdag : zie hier